Mine sisu juurde

Ey Reqîb

Allikas: Vikipeedia
Lõik hümnist

"Ey Reqîb" (kurdi keeles ئەی ڕەقیب (Oh, vaenlane)) on kurdi rahvushümn ning Iraagi Kurdistani ametlik hümn.[1] Sõnad kirjutas 1938. aastal sorani keeles luuletaja Dildar.[2]

Luuletaja Dildar kirjutas sõnad 1938. aastal vangis olles. "Ey Reqib" ehk "Oh, vaenlane" viitab ühelt poolt vangivalvuritele, kes teda vangis hoidsid ja piinasid, ning teiselt poolt kurdide laialdasemale tagakiusamisele.[3]

Aastal 1946 sai laul Mahabadi Vabariigi hümniks. Mahabadi Vabariik oli aasta aega kestnud Iraanist lahku löönud kurdide riik. Tänapäeval on laul Iraagi Kurdistani piirkonna ametlik hümn ning seda kasutab tihti ka Kurdistani Töölispartei.

Ametlikud sõnad

[muuda | muuda lähteteksti]

Sorani keeles

[muuda | muuda lähteteksti]
Pärsia[4]
Ladina[5]

ئەی رەقیب، ھەر ماوە قەومی کوردزمان،
نایشکێنێ دانەری تۆپی زەمان.
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه،
زیندووە، قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.
 
لاوی کورد ھەستایە سەر پێ وەک دلێر،
تا بە خوێن نەخشی بکا تاجی ژیان.
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه،
زیندووە، قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.
 
ئێمە رۆڵەی میدیا و کەیخوسرەوین،
دینمان، ئایینمان ھەر نیشتمان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه،
زیندوە، قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.
 
ئێمە ڕۆڵەی ڕەنگی سوور و شۆڕشین،
سەیری کە، خوێناوییە ڕابردوومان.
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه،
زیندووە، قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.
 
لاوی کورد ھەر ‌حازر و ئامادەیه،
گیانفیدایە، گیانفیدا، ھەر گیانفیدا.
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووه،
زیندووە، قەت نانەوێ ئاڵاکەمان.

Ey reqîb her mawe qewmî Kurdziman,
Nayşikênê danerî topî zeman.
Kes nelê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe,
Zînduwe qet nanewê alakeman.

Ême roley rengî sûr û şorrişîn,
Seyrî ke, xwênawîye rabirduwiman.
Kes nelê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe,
Zînduwe, qet nanewê alakeman.

Lawî Kurd hestaye ser pê wek dilêr,
Ta be xwên nexşî bika tacî jiyan.
Kes nelê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe,
Zînduwe, qet nanewê alakeman.

Ême roley Mîdya û Keyxusrew în,
Dîniman, ayîniman, her nîştiman.
Kes nelê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe,
Zînduwe, qet nanewê alakeman.

Lawî Kurd her hazir û amadeye,
Giyanfîda ye, giyanfîda, her giyanfîda.
Kes nelê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe,
Zînduwe, qet nanewê alakeman.

Teistes keeltes

[muuda | muuda lähteteksti]

Kurmandži keeles

[muuda | muuda lähteteksti]
Ladina[6]
Pärsia[7]

Ey reqîb her maye qewmê kurd ziman
Naşikê û danayê bi topê zeman.
Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.

Em xortên rengê sor û şoreşin
Seyr bike xwîna dîyan me da rijand.
Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.

Em xortên Medya û Keyxusrewin
Dîn îman û ayîman, her niştiman.
Dîn îman û ayîman, kurd û Kurdistan.
Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.

Lawê kurd rabûye ser pê wek şêran
Ta bixwîn nexşîn bike tacî jiyan.
Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.

Xortên nûh tev hazir û amade ne
Can fîda ne can fîda, her can fîda.
Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.

ئەی ڕەقیب ھەر، مایە قەومێ کورد زمان

ناشکێ و دانایێ ب تۆپێ زەمان.
کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن.
ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.

ئەم خۆرتێن رەنگێ سۆر و شۆرەشن
سەیر بکە خوینا دییان مە دا رژاند.
کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن.
ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.

ئەم خۆرتێن میدیا و کەیخوسرەوین
دین ئیمان و ئاییمان، ھەر نشتیمان.
دین ئیمان و ئاییمان، کورد و کوردستان.
کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن.
ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.

لاوێ کورد رابوویە سەر پێ وەک شێران
تا ب خوین نەخشین بکە تاجێ ژیان.
کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن.
ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.

خۆرتێ نوح تەڤ حازر و ئامادەنە
جان فیدا نە، جان فیدا، ھەر جان فیدا.
کەس نەبێ کورد دمرن، کورد ژین دبن.

ژین دبن قەت ناکەڤێ ئالا کوردان.

Lõunakurdi keeles

[muuda | muuda lähteteksti]
Pärsia[8]
ئه‌ئێ ڕه‌قیب هه‌ر ماگه‌ قه‌وم کورد زوان،

نیه‌شکنێگه‌ئێ گه‌ردش چه‌رخ زه‌مان،
که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌،
زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان،

ئیمه‌ ڕووڵه‌ئێ ڕه‌نگ سوور و شووڕشیم،
سه‌یرێ که‌ خۊناویه‌ وێئه‌رده‌مان،
که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌،
زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان،

ئیمه‌ ڕووڵه‌ئێ میدیا و که‌ئێخه‌سره‌وین،
دینمان ئایینمان هه‌ر نێشتمان،
که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌،
زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان،

ڕووڵگ کورد هه‌ڵساسه‌ پا وێنه‌ئێ دلێر،
تا وه‌ خۊن ڕه‌نگین بکه‌ئێ تاج ژیان،
که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌،
زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان،

ڕووڵگ کورد هه‌ر حارز و ئاماده‌ئێئه‌،
گیان فه‌دائێئه‌، گیان فه‌دائێئه‌، گیان فه‌دا،
که‌س نه‌ۊشێ کورد مردگه‌، کورد زینگه‌،

زینگه‌ هه‌ر ئه‌و شه‌کێ ئاڵاگه‌مان.

Zaza keeles

[muuda | muuda lähteteksti]
Ladina[5]

Ey reqîb, tim mendo qewmê kurziwan
Nêşiknen ey v'raştoxê topê zeman
Kes nêvaj kurd merde yo, kurd ganî yo
Ganî yo qet nêna war alaya ma
 
Lajê kurdî werişto pay sey çêran
Ke b' gonî nexşîn taca cuyan
Kes nêvaj kurd merde yo, kurd ganî yo
Ganî yo qet nêna war alaya ma
 
Ma leyîrê Medya û Keyxusrew î
Dînê ma yo, ayînê ma yo welat o
Kes nêvaj kurd merde yo, kurd ganî yo
Ganî yo qet nêna war alaya ma
 
Ma leyîrê rengê sûr û şoriş î
Bewnî, gonîdmende yo vîyartey ma
Kes nêvaj kurd merde yo, kurd ganî yo
Ganî yo qet nêna war alaya ma
 
Lajê kurdî hazir û amade yo
Ganfîda yo ganfîda yo, ganfîda
Kes nêvaj kurd merde yo, kurd ganî yo
Ganî yo qet nêna war alaya ma

Otsetõlge[9]

Oh, vaenlane! Kurdid elavad edasi,
Ühegi aja relvad pole neid purustanud
Ärgu keegi ütle, et kurdid on surnud, nad elavad
Nad elavad ja me ei langeta kunagi oma lippu

Oleme revolutsiooni punase lipu järeltulijad
Vaadake meie minevikku, kui verine see on
Ärgu keegi ütle, et kurdid on surnud, nad elavad
Nad elavad ja me ei langeta kunagi oma lippu

Oleme meedlaste ja tsüaksaaride järeltulijad
Kurdistan on meie religioon, meie kreedo,
Ärgu keegi ütle, et kurdid on surnud, nad elavad
Nad elavad ja me ei langeta kunagi oma lippu

Kurdi noored tõusevad vapralt üles,
Oma verega värvisid nad elu krooni
Ärgu keegi ütle, et kurdid on surnud, nad elavad
Nad elavad ja me ei langeta kunagi oma lippu

Kurdi noored on valmis,
Anda oma elu ülima ohvrina
Ärgu keegi ütle, et kurdid on surnud, nad elavad
Nad elavad ja me ei langeta kunagi oma lippu

  1. "Ey Reqîb, Kurdish national anthem". Originaali arhiivikoopia seisuga 14. september 2007. Vaadatud 26. detsembril 2008.
  2. Gunter, Michael (2014). Out of Nowhere: The Kurds of Syria in Peace and War. Lk 44–45. ISBN 9781849045322.
  3. "The poet Dildar, writer of the Kurdish national anthem "EY REQÎB" (his life and struggle)". ARK News. 21. veebruar 2021. Vaadatud 4. märtsil 2021.
  4. "Ey Reqîb" (kurdi). Originaali arhiivikoopia seisuga 17. november 2021. Vaadatud 26. detsembril 2020.
  5. 5,0 5,1 Lezgîn, Roşan; Zilan, Bilal (2011). Newe Pel 9 (dõmli ja kurdi). Vaadatud 26. detsembril 2020.
  6. Demir, Sores Welat (2001). Şu Asi & Asil Kürtler. Lk 474. ISBN 9788293675372.
  7. "بلا ئەو "ئەی رەقیب"ە ل قوتابخانەیێن دهۆکێ نەمینیت" (kurdi). 25. september 2019. Vaadatud 26. detsembril 2020.
  8. "ئەی رەقیب بە زاراوەی کوردی خوارگ" (kurdi). Iraani Kurdistani Demokraatlik Partei. 28. september 2014. Originaali arhiivikoopia seisuga 23. jaanuar 2024. Vaadatud 26. veebruaril 2021.{{cite news}}: CS1 hooldus: robot: algse URL-i olek teadmata (link)
  9. KRG Poland. "Basic facts". Kurdistan Regional Government-Representation in Poland (inglise). Originaali arhiivikoopia seisuga 30. mai 2019. Vaadatud 20. augustil 2019.

Välislingid

[muuda | muuda lähteteksti]